نقش گردشگری در تغییرات اقتصادی، اجتماعی و کالبدی روستاها

نقش گردشگری در تغییرات اقتصادی، اجتماعی و کالبدی روستاها – مطالعه موردیبخش چندار شهرستان ساوجبلاغ

از زمانی که نیازهای فراغتی شکل گرفت و شهرها برای گذران فراغت به محیطهای طبیعی و بکر روستاها توجه کردند گردشگری روستایی تشکیل شد و اکثر مدیران ارشد گردشگری برای احیای اقتصاد روستاها و رفاه جوامع محلی و همچنین رفاه شهرنشینان توجه خاصی به این بخش کردند .

در قرن بیستم گردشگری روستایی پدیده های جدیدی به محیط روستاها معرفی کرد و موجب تغییرات اجتماعی ، اقتصادی و کالبدی روستاها گردید . طبیعت و منابع روستا نقش اساسی در شکل گیری این نوع تغییرات دارند .

گردشگری بعنوان یکی از صنایع بسیار مهم در دهه های اخیر بحساب می آید و در رشد سریع توسعه اقتصادی موثر است. واقعیت اقتصادی، اجتماعی آن انکار ناپذیر است . گردشگری دارای نظام پیچیده ای می باشد که اگر با مطالعه دقیق و برنامه ریزی صحیح و مدیریت مناسب همراه نباشد تبدیل به یک عامل مخرب می گردد .

در این تحقیق سعی بر آن شده است که اثرات گردشگری بر مسائل اجتماعی ، اقتصادی و کالبدی روستاها مورد توجه قرار گیرد . برای انجام این مهم از روش کتابخانه ای(کتب، مقالات، پایان نامه ها و متون اینترنتی) برای جمع آوری اطلاعات روستاها استفاده می‏شود و از روش مطالعه میدانی و تکمیل پرسشنامه از مشاغل و خبرگان برای جمع آوری سایر اطلاعات لازم استفاده می‏شود.

سپس اطلاعات مزبور با استغاده ار روشهای آماری و بهره گیری از نرم افزارهای SPSS و EXCEL مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . نتایج حاصله نشان می دهد که در بین سالهای ۱۳۸۵ لغایت ۱۳۹۰ علاوه بر پیامدهای مثبت اقتصادی دارای پیامدهای منفی نیز به همراه داشته است . ورود گردشگران به این منطقه موجب برهم زدن چهره یکپارچه فیزیکی و کالبدی منطقه و تخریب باغات و تبدیل کاربری اراضی کشاورزی به مسکونی و بر هم خوردن روابط اجتماعی روستائیان شده است و دارای رشد شتابانی میباشد.

با توجه به مسائل ذکر شده می توان نتیجه گرفت ساخت و سازهای بی رویه با محیط طبیعی روستا در تقابل است و به سرعت نیاز به برنامه ریزی ، بازنگری و مدیریت مناسب و مستمر با نظارت دقیق بر فعالیتهای گردشگران می باشد . با توجه به توان و پتانسیل اکولوژیکی منطقه و نزدیکی به مراکز جمعیتی (تهران و کرج) از طریق انجام مطالعات وسیع در قالب طرحهای جامع و تصویب قوانین و استفاده از ابزار افزایش آگاهی های زیست محیطی ، فرهنگسازی و آشتی با طبیعت برای ساکنان و گردشگران امری ضروری به نظر می آید .