مقایسه اقتصادی روشهای کنترل بیماری بلاست برنج از دیدگاه کارشناسان و کشاورزان

مقایسه اقتصادی روشهای کنترل بیماری بلاست برنج از دیدگاه کارشناسان و کشاورزان شهرستان لنگرود

برنج یکی از محصولات زراعی عمده استان گیلان بوده و نقش مهمی در درآمد خانوار روستایی دارد. میزان محصول برنج هر ساله توسط عوامل مختلفی همچون آفات، بیماری­ها و علفهای­ هرز مورد تهدید قرار می­گیرد. بیماری بلاست یکی از خسارت­زا­ترین بیماریهای­ برنج بوده و هر ساله موجب کاهش کمیت و کیفیت محصول در مزارع شمال کشور می­گردد و در این میان زارعین بیشتر از روش شیمیایی برای کنترل بیماری استفاده می­کنند. امروزه با توجه به خطرات سموم شیمیایی روی سلامت انسان و محیط­زیست بیشتر بر روشهای زراعی و بیولوژیک جهت کنترل بیماری بلاست برنج تاکید می­گردد و از آنجایی که در استان گیلان از کنترل بیولوژیک استفاده نمی­شود در این تحقیق مقایسه اقتصادی دو روش شیمیایی و زراعی رایج در شالیزارهای استان گیلان (شهرستان لنگرود)، مد­نظر قرار گرفته است. مقایسه اقتصادی دو روش کنترل زراعی و شیمیایی بین ۳۳ نفر از کارشناسان و ۳۷۳ نفر از شالیکاران شهرستان لنگرود انجام شد که برای این کار از روش نمونه­گیری تصادفی استفاده شد. روش جمع­آوری داده­ها به صورت پرسش­نامه­ای بوده و داده­های جمع­آوری شده توسط نرم­افزار    SPSSمورد ارزیابی قرارگرفتند. همچنین میزان نفوذ­پذیری اجتماعی، دانش فنی، مشارکت اجتماعی، فعالیت­های ترویج و میزان اهمیت به محیط ­زیست پاسخگویان بررسی و در بخش اقتصادی از روش نسبت منافع به هزینه­ها جهت تعیین اقتصادی­ترین روش کنترل بیماری استفاده گردید. همچنین مقایسه ویژگیهای فردی، زراعی و اقتصادی دو گروه کشاورزان استفاده­کننده از روش زراعی و شیمیایی توسط آزمون آماری کای­دو نشان داد که بین جنسیت، سن و سابقه برنجکاری با روش کنترل انتخابی توسط پاسخگویان ارتباط معنی­داری وجود ندارد ولی بین سطح زیر­کشت و روش کنترل در سطح ۰۵/۰ آماری، ارتباط معنی­داری وجود دارد. علاوه بر این بین نظرات کارشناسان و کشاورزان در مورد روش کنترل بیماری بلاست برنج، اختلاف معنی­داری وجود داشت به­طوری که کارشناسان ترکیبی از روشهای کنترل را توصیه می­کنند ولی بیشتر کشاورزان از روش شیمیایی استفاده می­کنند. ضمناً تحقیقات حاضر نشان داد بر اساس قیمتهای سال ۱۳۹۲ و با توجه به هزینه­های کنترل زراعی در مقایسه با کنترل شیمیایی در هر هکتار شالیکاری، کنترل زراعی از نظر اقتصادی قابل جایگزین با کنترل شیمیایی خواهد بود.