طراحی مجموعه مسکونی در یزد با نگاهی به حضور کیفی نور

با ­وجود اينكه در حال حاضر چند دهه از طراحی  و احداث  مجتمع های مسكوني مي­گذرد هنوز هم به دليل عدم تطابق آن­ها با فرهنگ جامعه ما، علاوه بر­كاستي­هايي كه در اين قبيل بناها به چشم مي­خورد، تأثيرات نامطلوبي بر زندگي انسان جامعه داشته و دارد.

از سوي ديگر، در اين رساله نگاهي به موضوع نور به لحاظ كيفي شده است. نور در زندگي انسان عنصري ضروري به‌شمار مي‌رود. در این مقوله معماران نیز، چون بسیاری متخصصان دیگر، حتی به مدد تجربه یا شهود، از پیش­بینی صحیح رفتارهای مبتنی بر این نیاز باز می­مانند. در نتیجه، تعامل آثار معماری با نور در بسیاری از موارد نه به اختیار و تدبیر معمار، بلکه نتیجه اتفاقی و حاصل حضور همیشگی و ناگزیر نور است.

تحقیقات نشان داده است که یک نیاز درونی وجود دارد که همه موجودات زنده را به سمت نور هدایت می­کند، این نیاز در انسان منشاء رفتارهای متعددی است که بسیاری از آن­ها ناشی از آثار بصری نور نیستند، بنابراین در جایگاه یک معمار اگر نور را تنها یک واسطه برای رویت محیط و موضوعات بدانیم، فرصت­های فراوان تأثیرگذاری بر ادراک مخاطبین خود را از دست داده­ایم، و بسیاری از آثار معماری معاصر شاهدی هستند بر این که با وضع موجود، بسیاری از آثار نور، و طیفی از قابلیت­های مثبت آن غافل مانده است.

این ایراد از یک سو نتیجه هراس جامعه معماری از وارد کردن پیچیدگی­های دانش موجود در این زمینه به مراحل نخست طراحی است، و از سوی دیگر ناشی از فقدان کلید واژه­های روشن و قواعدی ساده است که حضور نور را در طرح ابتدایی یک اثر معماری میسر نماید.

پژوهش حاضر به بررسي حضور كيفي نور پرداخته و با استفاده از فضاي باز، پوشيده، بسته در مجتمع مسكوني و با الگو­ برداري از معماري سنتي يزد و معاصر­سازي آن، به طراحي مجتمع مسكوني پرداخته است..