خصوصی سازی در آموزش عالی و بررسی پیامد های اقتصادی، اجتماعی، آموزشی و پرورشی

خصوصی سازی در آموزش عالی و بررسی پیامد­های اقتصادی، اجتماعی، آموزشی و پرورشی آن از دیدگاه دانشجویان و اعضای هیئت علمی دانشگاه­ها و موسسات آموزش عالی شهر ارومیه

امروزه در اکثر کشور­ها، افزایش تعداد دانشگاه­ها و جمعیت دانشجویی، دولت­ها را از تامین بودجه و امکانات لازم برای دانشگاه­ها نا­توان ساخته است؛ لذا دانشگاه­ها برای انجام برنامه­ها و تحقق اهداف خود تلاش می­کنند روش­های مختلفی برای تامین هزینه­های خود به کار گیرند، بدون آن که از مسیر اصلی خود که تولید علم و دانش است، منحرف شوند. در این راستا، خصوصی سازی به عنوان یک سیاست گسترش آموزش عالی و نیز تحقق استقلال مالی دانشگاه­ها به حساب می­آید که می­تواند دارای آثار و نتایج مثبت و هم­چنین عواقب منفی باشد. در ایران نیز رشد آموزش عالی خصوصی در برنامه سوم توسعه مطرح و مورد پیگیری قرار گرفته است. پژوهش حاضر که تحت عنوان « خصوصی سازی در آموزش عالی و بررسی پیامد­های اقتصادی، اجتماعی، آموزشی و پرورشی آن از دیدگاه دانشجویان و اعضای هیئت علمی دانشگاه­ها و موسسات آموزش عالی دولتی و غیر­دولتی شهر ارومیه» انجام شده است، کوششی در جهت شناسایی مهم­ترین آثار خصوصی سازی در آموزش عالی می­باشد. بدین منظور پس از بررسی مباحث نظری، کوشش می­شود تا به دو سوال اساسی پاسخ داده شود: نخست اینکه مهم­ترین آثار و تبعات اقتصادی، اجتماعی، آموزشی و پرورشی ناشی از خصوصی سازی در آموزش عالی کدامند؟ و دیگر اینکه چه راه­کارهایی را می­توان برای غلبه بر این مشکلات به کار برد؟ یافته­های این تحقیق به روش مطالعه­ی اکتشافی متکی بر ابزار پرسشنامه (به صورت تعدای سوال بسته و یک سوال باز در انتهای پرسشنامه مربوط به اعضای هیئت علمی) حاصل شده است. به همین منظور پرسشنامه­ای مشتمل بر ۲۵ گویه برای سنجش شاخص­های مورد نظر پژوهش طراحی و مورد استفاده قرار گرفت. جامعه­ی آماری این پژوهش کلیه­ی اعضای هیئت علمی و دانشجویان کاردانی و کارشناسی موسسات آموزش عالی دولتی و غیر­دولتی شهر ارومیه می­باشند که در ابتدا برای انتخاب تعدادی از موسسات آموزش عالی از روش نمونه­گیری خوشه­ای و سپس از روش نمونه­گیری طبقه­ای استفاده شد که در نهایت نمونه ما ازبین اساتید موسسات آموزش عالی دولتی و غیردولتی بالغ بر ۲۰۰ تن و از بین دانشجویان ۴۰۰ نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. یافته­های تحقیق در ۲۵ پیامد و اثر خصوصی سازی آموزش عالی استخراج شد که در این میان مواردی چون افزايش نابرابريهاي اجتماعي و به دنبال آن طبقاتي شدن آموزش و نا­برابري در دسترسي به فرصتهاي آموزشي، تفوق انگيزه‏هاي سود­جويانه در بخش خصوصي، تغيير در سلسله مراتب اجتماعي به نفع طبقات بالاي جامعه، افت وضعیت علمی و کاهش پژوهش­های علمی را در پي خواهد داشت.