تحلیل زبانشناختی گویش جوشانی

گویش جوشانی متعلق به روستای جوشان، از روستاهای بخش گلباف دراستان کرمان است. در پژوهش حاضر تلاش شده است گویش جوشانی بررسی و تحلیل زبان­شناختی شود. داده­ های پژوهش حاضر در مدت ۴ سال زندگی پژوهشگر در منطقه­ ی جوشان و رابطه­ ی نزدیک با گویشوران جمع­آوری شده­اند که بیشتر آن­ها مسن، بی سواد و سفر نکرده بودند. حاصل بررسی این داده­ها در چهار بخش اصلی واج­شناسی، ساختواژه (صرف)، نحو و واژگان دسته­بندی شدند که به تفکیک عبارتند از: دستگاه واجی (واکه­ها و همخوان­های جوشانی)، الگوی هجایی، فرایندهای واجی (قلب، افزایش، حذف، کاهش، ابدال، کاهش واکه­ای، سایشی شدگی، همگونی و واکرفتگی)، ساخت واژه ­ی اسمی (فرایند کشش یا دوواکه­ای­شدگی و پسوند /u/ در آخر اسامی اشخاص)، ساختواژه­ی فعلی (ساختار « فعل + شناسه + ضمیر متصل مفعولی» و تبدیل  /u/  و  /ɑ/   به  /ɪ/  در فعل و صورت فعلی نادر)، نحو (حذف نقش­نمای اضافه در ساخت­های اضافی و وصفی) و واژگان (شیوه­ی شمارش اعداد در جوشانی و واژه­های باقی­مانده از فارسی میانه).نتایج به دست آمده در هر بخش با گونه­ی فارسی معیار مقایسه شدند و پس از مشاهده­ی تفاوت­ها در حوزه­های مختلف، بر مبنای تعاریف علمی، اصطلاح ‘گویش’ برای این گونه­ی زبانی انتخاب شد.