تحليل عددي سه بعدی پايداري استاتيكي و ديناميكي شيرواني

تحليل عددي سه بعدی پايداري استاتيكي و ديناميكي شيرواني هاي مهم پرديس دانشگاه ياسوج

در ايران سالانه تعداد زيادي زمين­لغزش به ثبت مي­رسد كه با توجه به زيان­هايي كه به اين ترتيب و  بر ­اثر لغزش­زمين به وجود مي­آيد، شناسايي و بررسي توده­هاي لغزشي و انجام تحليل پايداري به منظور ارائه راهكارهاي پايدارسازي آن ضرورت مي­يابد. زمين­لغزش سيمره در رشته­كوه زاگرس يكي از بزرگ­ترين و كمياب­ترين زمين­لغزش­هاي جهان مي­باشد كه در زمان ماقبل تاريخ اتفاق افتاده است. همچنين زمين لغزش­هاي ناشي از زلزله خرداد ۱۳۶۹ منجيل در شمال ايران با ۲۰۰ كشته و مدفون شدن روستاهاي فتلك و گلديان به همراه اهالي آنها و نيز زمين­لغزش­هاي ناشي از بارندگي­هاي سنگين سال ۱۳۷۲ در گيلان با ۶ نفركشته و ويران شدن بيش از ۱۶۰۰ خانه­ی مسكوني، از جمله زمين­لغزش­هاي مهم در ايران به شمار مي­آيند كه موجب توجه بيشتر مجامع علمي به اين پديده گرديده استجالب توجه است كه با وجود پيشرفت­هاي زيادي كه در تجزيه و تحليل مكانيسم زمين­لغزش­ها انجام گرفته است، هنوز نمي­توان زمان وقوع يك زمين­لغزش را پيش­بینی كرد. نخستين نشانه­اي كه لغزش زمين را در آينده­اي نزديك بازگو مي­كند، ترك­هاي سطحي است كه در بخش بالايي شيب­ها، موازي راستاي دامنه بوجود مي­آيند و بطور فزاينده­اي گسترش مي­يابند. با پرشدن تدريجي آب­هاي سطحي در اين ترك­ها، توده­ي خاكي يا سنگي ضعيف­تر مي­شود، نيروي رانش افقي افزايش مي­يابد و لغزش­زمين آغاز مي­شود. از آنجا كه گسيختگي در توده­ی سنگ ممكن است به تدريج و به صورت پيش­رونده روي دهد، بنابراين تنش برشي ميانگين كه به مقدار زيادي از مقاومت برشي توده­ی     سنگي- خاكی بيشتر است، مي­تواند لغزش زمين را موجب شود.تبديل مناطق شيب­دار به مناطق مسكوني و ساخت و ساز و فعاليت­هاي عمراني بر روي شيرواني­ها، به­منظور احداث راه، ساختمان و… و بطور كلي بر­هم­زدن توپوگرافي زمين، سبب ايجاد زمين لغزش­هاي بسيار مي­گردد كه پيامدهاي آن، خطرات جاني و مالي براي ساكنان مستقر بر روي اينگونه شيرواني­ها، ديركردهاي ناخواسته و افزايش هزينه براي فعاليت­هاي عمراني است. لذا با توجه به زيان­هايي كه بهاين ترتيب و بر اثر لغزش زمين به ­وجود مي­آيد، شناسايي و بررسي توده­هاي لغزشي و انجام تحليل پايداري به منظور ارائه راهكارهاي پايدارسازي آن ضرورت مي­يابد. ناديده گرفتن راه­كارهاي پيشنهادي جهت پايدار­سازي باعث از ­دست­ رفتن عملكرد در نظر گرفته شده براي آن شيب و يا حتي باعث از دست دادن جان عده­اي از انسان­ها مي­گردد.منطقه­ی مورد مطالعه تپه­ی واقع در محوطه­ی دانشگاه یاسوج می­باشد که احداث ساختمان­های متعدد مسکونی همچون خوابگاه­های خواهران و همچنین ساختمان­های خدماتی مانند سلف سرویس مرکزی، ساختمان بانک، ساختمان کتابخانه­ی مرکزی، ساختمان حسینیه­( هنوز احداث نشده) و مسجد دانشگاه و  به علاوه وجود جاده­ی دسترسی به این اماکن در سطح شیروانی، لزوم توجه به وضعیت پایداری این منطقه را افزایش داده است. بدين منظور ساختارهاي زمين‌شناسي و ژئوتكنيكي گستره طرح مورد مطالعه قرار گرفت و جهت درك هر چه بهتر دلايل بروز ناپايداري، عمليات صحرایي و آزمايشگاهي نسبتاً جامعي شامل: نقشه­برداری محدوده­ی مورد مطالعه، آزمايشات محلي، حفر    چاه­هاي دستي و ماشيني به همراه نمونه‌برداري و همچنين مطالعه ترانشه­های احداث شده­ی موجود در محدوده­ی طرح، انجام شد.

اين تحقيق در پي آن است كه با شناسايي محدوده­ی مورد مطالعه، عوامل مؤثر در ناپايداري  شيب­ها را مورد بررسي قرار داده و سپس با استفاده از نرم­افزارهای پلکسیس و ژئو اسلوپ به تحليل پايداري شيب­ها بپردازد و در صورت ناپايداري، نواحی آسیب­پذیر را شناسایی کرده و راهكارهايي را جهت بهبود خاک این نواحی ارائه دهد.