نماز جمعه، از عباداتی است که ابعاد عبادی و سیاسی آن همیشه مورد توجه بوده است. مسلمانان این عمل عبادی را هر جمعه، ابتدای ظهر اقامه میکنند و کسانی که در آن شرکت نمیکنند باید نماز ظهر بخوانند. نماز جمعه باید بهصورت جماعت برگزار شود. فقهای شیعه و علمای اهل سنّت، برای اثبات وجوب آن ، به آیه نهم سوره جمعه و ادلة نقلی و عقلی و همچنین اجماع استناد کرده و ترک آن را مستوجب عقوبت دانستهاند. برخی فقها در استناد به آیه ۹ سوره جمعه، برای وجوب اقامه نماز جمعه، مناقشه کرده و گفتهاند که این آیه در صدد تشریع و اثبات وجوب اقامه نماز جمعه نیست، بلکه شرکت کردن در نماز جمعهای را که به شکل صحیح برپا شده، لازم دانسته و در مقام توبیخ کسانی است که با وجود اقامه شدن نماز جمعه صحیح، از حضور در آن خودداری میکنند و به تجارت یا امور دیگر میپردازند. فقهای مذاهب اربعه به جز حنفیها اقامه و صحت نماز جمعه را به حضور یا اجازة سلطان مشروط نمیدانند؛ مانند نماز جماعت که صحت و اقامة آن مشروط به حضور یا اجازة سلطان نیست؛ درحالیکه حنفیه با تمسک به دلایل عقلی و نقلی، نماز جمعه را منصب حاکم و سلطان میدانند و آن را بدون حضور و اجازة سلطان صحیح نمیدانند. اما در فقه شیعه شرط صحت و اقامة نماز جمعه، حضور یا اجازة امام معصوم است؛ به دیگر سخن در مسألة نماز جمعه، ولایت از آنِ امام معصوم یا نایب اوست؛ نه سلطان و حاکم. جایز بودن یا نبودنِ اقامه نماز جمعه در عصر غیبت امام معصوم علیهالسلام از موضوعات بحث برانگیز در میان فقهای امامی است و دربارة آن چند نظریه مطرح گردیده است که عبارتند از: «حرمت»، «وجوب تعیینی»، «وجوب تخییری»، «احتیاط واجب» و «احتیاط مستحب» در اتیان نماز جمعه. هدف از این پژوهش، بررسی اقوال و ادله قائلین به وجوب تعیینی و تخییری از دیدگاه مذاهب خمسه میباشد. در این بین نظریه وجوب تخییری در میان فقهای متأخر، یعنی از قرن سیزدهم به بعد، مقبولیت یافته است. بهطور کلی، در میان فقهای اصولی گرایش به نظریه وجوب تخییری نماز جمعه شایعتر است؛ هر چند شماری از آنان قائل به حرمت آن شدهاند. برخی از قائلان به وجوب تخییری نماز جمعه، تلاش برای اقامة نماز جمعه را واجب تخییری دانستهاند، اما پس از تشکیل نماز جمعه، حضور در آن را برای واجدان شرایط، واجب تعیینی برشمردهاند. فقهای اخباری نیز با توجه به ظهور آیات قرآن و روایات معصومین(ع) قائل به وجوب تعیینی نماز جمعه میباشند و اجتهاد فقهای اصولی در مقابل نصوص را تخطئه میکنند و در فرض حضور و غیبت امام معصوم نماز جمعه را واجب تعیینی میدانند.
جهت رفع سوالات و مشکلات خود از سیستم پشتیبانی سایت استفاده نمایید .
دیدگاه ارسال شده توسط شما ، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
دیدگاهی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با مطلب باشد منتشر نخواهد شد.