بررسی رابطه بین میزان تماشای برنامه های سیمای جمهوری اسلامی ایران با سرمایه اجتماعی

بررسی رابطه بین میزان تماشای برنامههای سیمای جمهوری اسلامی ایران با سرمایه اجتماعی خانواده های تهرانی

سرمایه اجتماعی به عنوان یکی از مؤلفههای رشد و پیشرفت به طور عام و توسعه اجتماعی به طور خاص مورد توجه جدی حوزههای پژوهش علوماجتماعی برای سنجش کیفیت تعاملات اجتماعی بوده است. به طور کلی میزان سرمایهاجتماعی در هر گروه یا جامعهای نشاندهنده میزان اعتماد افراد به یکدیگر است؛ همچنین وجود میزان قابل قبولی از سرمایهاجتماعی موجب تسهیل کنشهای اجتماعی میگردد. به طوری که در مواقع بحرانی میتوان برای حل مشکلات از سرمایهاجتماعی به عنوان اصلیترین منبع حل مشکلات و اصلاح فرآیندهای موجود سود برد.

در این پژوهش در پی بررسی رابطه بین میزان تماشای برنامههای سیمای جمهوری اسلامی ایران و سرمایه اجتماعی خانوادههای تهرانی میباشیم. به همین منظور از نظریه کاشت گربنر استفاده شده است. بر اساس این نظریه، با افزایش میزان تماشای تلویزیون، سرمایهاجتماعی نیز میبایست افزایش یابد. نمرة سرمایهاجتماعی خانوادهها از مجموع سه شاخصه اعتماد اجتماعی، شبکههای اجتماعی و انسجام اجتماعی تشکیل میشود. این پژوهش با روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری آن تمام خانوادههای ساکن در شهر تهران میباشد. بازه زمانی انجام تحقیق اواخر سال ۱۳۹۱ و اوایل سال ۱۳۹۲ است. روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای و از مناطق شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز تهران صورت گرفته است. حجم نمونه ۴۰۰ خانواده بوده که با سرپرستان خانواده مصاحبه شده است.

بر اساس یافتههای تحقیق ۸/۱۵ درصد از خانوادههای تهرانی سرمایه اجتماعی کمی دارند؛ ۴/۴۲ درصد خانوادهها دارای سرمایه اجتماعی متوسطی هستند و ۹/۴۱ درصد خانوادهها نیز از سرمایه اجتماعی زیادی برخوردار هستند. نتایج تحقیق نشان میدهد که ارتباط مثبتی بین میزان تماشای برنامههای سیمای جمهوری اسلامی ایران و سرمایه اجتماعی وجود دارد، به گونهای که میانگین سرمایه اجتماعی در خانوادههایی که کم تلویزیون نگاه میکنند ۹۰/۱۶۱ و در خانوادههایی که تلویزیون زیاد تماشا میکنند ۸۳/۱۷۵ میباشد. هر چقدر تماشای تلویزیون افزایش یابد به همان نسبت نیز سرمایه اجتماعی افزایش مییابد. لذا سیمای جمهوری اسلامی ایران نقش مهمی در افزایش سرمایه اجتماعی خانوادههای تهرانی دارد.