مهاجرت بي‌رويه روستائيان به شهرها ( دراشكال مختلف آن) در كشورهاي در حال توسعه، مانند بسياري از جنبه‌هاي زندگي اجتماعي، ناشي از حركت اين جوامع از شكل سنتي به شكل مدرن بوده است. تعارض‌هاي مختلف موجود در رابطه با اين فرايند در اين كشورها منجر به بروز مسائل و مشكلاتي در كل نظام اجتماعي شهري و روستايي شده است. عدم هماهنگي ميان نظام سنتي موجود روستاها و عناصر وارداتي ناشي از مدرنيزاسيون (بويژه در شهرها) پيامدهاي آسيب‌زايي را بوجود آورده است كه از جمله مي‌توانيم به مهاجرت از روستاهاي دور افتاده به كلان شهرها اشاره كنيم.
در كشور ما مهاجرت بي‌رويه روستائيان به شهرها از مهمترين مسائل محسوب مي‌شود كه نه تنها عواقب بسيار نامطلوب از نظر اقتصادي، اجتماعي و سياسي برجاي مي‌گذارد، بلكه جوامع شهري را نيز با بحرانهاي اقتصادي و اجتماعي مواجه مي‌سازد.
خالي شدن روستاها از نيروي انساني فعال در وضع ثابت تكنولوژي، اقتصاد كشاورزي را دچار ركود مي‌نمايد و توسعه روستايي كشور را با مشكل مواجه مي‌سازد. علاوه بر اين انباشتگي جمعيت در شهرها به مسائل خاص شهري و ناهنجاريهاي اجتماعي دامن مي‌زند.
پرداختن به مساله مهاجرت و درك صحيح و يافتن راه حل اساسي براي برطرف نمودن آن تنها در صورتي امكان‌پذير است كه تحليلي صحيح از مساله مهاجرت داشته باشيم وهمه ابعاد آن را به خوبي شناسايي كنيم.
رشد جمعيت، محدوديت عوامل توليد و ماهيت فصلي بودن فعاليت‌هاي كشاورزي در مناطق روستايي و وجود فرصت‌هاي اشتغال در مناطق شهري موجب شده است كه هر ساله تعداد قابل ملاحظه‌اي از نيروي فعال روستاها به صورت فصلي به شهرها جهت كار و درآمد مهاجرت نمايند. اين افراد كه عمدتا’ مردان جوان و ميانسال روستايي هستند مدتي از سال را به دور از روستا و محيط فرهنگي خود گذرانده و در شرايط جديدي زندگي مي‌كنند.
تحقيق حاضر حاصل مطالعه‌اي است كه بر يكي از اينگونه گروههاي مهاجر (فصلي)، از روستاي فرهادآباد از استان لرستان در شهر تهران، به منظور شناخت شرايط زندگي و كار آنان و همچنين بررسي موضوع فرهنگ‌پذيري و سازگاري و انطباق آنان با شرايط اجتماعي ويژه‌شان صورت گرفته است.
امروزه مهاجرين فصلي حجم قابل توجهي را به خود اختصاص داده‌اند و در مناطق كمتر توسعه يافته مانند لرستان ما شاهد خيل عظيمي از مهاجرين (فصلي) هستيم كه براي كار و درآمد به شهرهاي بزرگ (بويژه شهر تهران) مهاجرت مي‌كنند.
به همان ترتيبي كه مهاجرت باعث تغيرات عمده‌اي در مبدا و مقصد مهاجرت مي‌شود تغييرات عميقي را نيز در وضعيت و شرايط مهاجرين (بويژه از بعد فرهنگي) بوجود مي‌آورد. شناسايي شرايط اين مهاجرين (فصلي) و كم و كيف آن مساله‌اي است كه نيازمند مطالعه همه جانبه و عميق است.
گروه مورد مطالعه اين تحقيق به عنوان گروهي قومي با عناصر فرهنگي خاص خود سابقه طولاني در امر مهاجرت بصورت فصلي به شهر تهران دارند. افراد مورد مطالعه داراي ويژگيهاي فرهنگي خاصي در زمينه زبان، اعتقادات، آداب و رسوم، خويشاوندي، هنر ، رقص و …. مي‌باشند. از اين رو شناخت وضعيت فرهنگي آنان و همچنين شرايط كار و زندگي در شهر و پوياي‌هاي فرهنگي مرتبط با آن مساله است كه بايستي مورد توجه قرار گيرد.
نگارنده سالها پيش زماني كه براي تحصيل از شهرستان (خرم‌آباد) به تهران رفت و آمد مي‌كردم همواره افرادي را مي‌ديدم كه از آنجا براي كار به شهر تهران مهاجرت مي‌كردند. گاهي اوقات در اين رفت و آمدها فرصتي دستي مي‌داد تا ضمن گفتگو با آنان در باره كار و زندگي‌شان اطلاع پيدا كنم. آنها عمدتا’، از روستاهاي نقاط دورتر لرستان بودند كه در ميان آنان دانش‌آموزان دوره راهنمايي و افراد كم سن و سال نيز وجود داشت.
آنها به من مي گفتند كه در بعضي از روستاها تعداد خيلي زيادي براي كارگري به تهران مي‌آيند و درآمد حاصل از كارگري بخش مهمي از درآمد خانواده‌هاي روستايي را تشكيل مي‌دهد، بطوريكه برخي خانواده‌ها اساسا’ از اين طريق زندگي مي‌كنند.
پس از اين آشنايي‌ها و گفتگوها، مسايل و شرايط آنان همواره ذهن من را به خود مشغول ساخته بود. در همين راستا تصميم گرفتم كه موضوع رساله خويش را به اين موضوع اختصاص دهم.
انتخاب روستاي فرهادآباد براي مطالعه اين موضوع به دلايل خاصي صورت گرفته است كه در بخش روش‌شناسي به آن پرداخته شده است.
نگارنده در اين مطالعه سعي كرده است تا با ايجاد رابطه‌اي دوستانه مسايل و مشكلات آنان را از نزديك و بارويكردي همدلانه مورد بررسي قرار دهد و به زندگي آنان به هيچ وجه با ديده منفي نگريسته نشود. در همين راستا به مساله فرهنگ‌پذيري آنان و تنش‌هاي احتمالي نيز پرداخته شده است.
اين تحقيق با توجه به اينكه در قالب يك پايان نامه تحصيلي انجام شده است، در محدوديت‌هاي زماني و ساير الزامات آن مقيد بوده است، لذا بدون شك داراي نقايص و كاستي‌هايي مي‌باشد و شايد بتوان گفت فقط پيش درآمدي براي شروع مطالعه‌اي در باره مسائل فرهنگي كارگران فصلي است.
جهت رفع سوالات و مشکلات خود از سیستم پشتیبانی سایت استفاده نمایید .
دیدگاه ارسال شده توسط شما ، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
دیدگاهی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با مطلب باشد منتشر نخواهد شد.