آتش در آثار منظوم سنایی

سنایی از جمله شاعران برجسته­ای است که آثارش از جهات کمّیت و کیفیّت در خور توجّه و بررسی است. از میان آثار این سخنورِ کم نظیر، دیوان و حدیقۀ وی از ظرافت‌ها و لطایف خاص برخوردار است، که از جهت ادبی، فکری، زبانی و تنوّعِ مضامین مختلف، جایگاه ویژه و استواری دارد. نگارنده در این جستار بر آن است که علاوه بر نگاهی اجمالی به شخصیت و آثار این شاعر برجستۀ پارسی گوی، واژۀ آتش را در اشعار او مورد بررسی قرار بدهد. شناخت مفهوم آتش ما را در درک بهتر اشعار حدیقه و آشنایی با اندیشه‌های شاعر، یاری می­رساند.آتش در شعر سنایی، در قالب های تشبیه، کنایه، تلمیح و غیره حضور یافته و در مصداق آتش عشق، آتش غیرت، آتش هجران، آتش شوق، آتش شهوت، آتش حرص، آتش جهنم، آتش عنصری و غیره به چشم می­خورد. نتایج نشان می‌دهد که سنایی نه تنها آثار آتش عنصری را از قبیلِ «گرمابخشی، سوزندگی، سازندگی، بالاروندگی، نوردهی، پاک کنندگی»؛ برای همۀ آتش‌های معنوی نیز صادق می‌داند؛ بلکه در آتش­های معنوی این صفات را حقیقی­تر می‌داند.